Η χρησμοδότηση του Μαντείου

Το πως γινόταν η χρησμοδότηση το γνωρίζουμε από τον περιηγητά Παυσανία που πέρασε από τη Λιβαδειά γύρω στο 175 μ. Χ.Ο μαντευόμενος έκανε δίαιτα και έμενε για λίγες μέρες στο ιερό( ξενώνας) του Αγαθού Δαίμονα και της Αγαθής Τύχης.Επειδή έχουν βρεθεί, κατά τις ανασκαφές, μαγειρικά σκεύη στη θέση της εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων υποθέτου ότι τα μαγειρεία του ξενώνα να βρίσκονταν εκεί.
Ο μαντευόμενος έπρεπε καθημερινά να θυσιάζει σφάγια στον ίδιο τον Τροφώνιο και στα παιδιά του, Άλκανδρο και Έρκυνα., κι ακόμα στον Απόλλωνα, στον Κρόνο, στο Δία Βασιλέα, στην ηνιόχη Ήρα και στη Δήμητρα -Ευρώπη. Την τελευταία νύχτα έπρεπε να θυσιάσει ένα μαύρο κριάρι στο Βόθρο του Αγαμήδη, που ήταν υπόγειο θυσιαστήριο. Όταν τα σπλάχνα κάθε θυσίας φανέρωναν στον ιεροσκόπο ότι ο μαντευόμενος ήταν ευπρόσδεκτος , τότε οι ιερείς τον οδηγούσαν νύχτα στις πηγές της Έρκυνας. Εκεί τον έλουζαν στα κρύα νερά , τον άλειφαν με λάδι δυο παιδιά, 13 ετών περίπου , που τα έλεγαν " Ερμάς". Μετά του έδιναν να πιεί νερό από τη πηγή της Λήθης για να λησμονήσει τα εγκόσμια και αμέσως μεά του έδιναν να πιει νερό από την πηγή της Μνημοσύνης, για να θυμάται όσα θα έβλεπε ή άκουγε στο άδυτο.
Στην συνέχεια τον έντυναν με λινό χιτώνα , με ντόπια σανδάλια, τον πήγαιναν να προσευχηθεί στο ξόανο του Τροφώνιου, που το είχε φτιάξει ο Δαίδαλος. Ο μαντευόμενος πλήρωνε τον πελανό, αντίτιμο για τις δυο μελόπιτες που έπερνε μαζί του στο άδυτο. Ο πελανός καθοριζόταν από το ιερατείο και ήταν ανάλογος της οικονομικής κατάστασης του μαντεόμενου. Στη συνέχεια, αφού ξάπλωνε στο έδαφος, έβαζε τα πόδια του στη στενή τρύπα και μια αόρατη δύναμη τον τραβούσε μέσα. Το πόσο έμενε στο άδυτο δεν είναι γνωστό.Έβγαινε από τα άδυτο με τον ίδιο τρόπο που μπήκε.Μετά τον κάθιζαν στο θρόνο της Μνημοσύνης και έλεγε στους ιερείς ό,τι είδε και άκουσε Αυτοί τα ερμήνευαν και του έδειναν το χρησμό γραπτώς. Όταν όμως έβγαινε από το μαντείο ήταν αλαφιασμένος, μελαγχολικός και οι συγγενείς του τρόμαζαν να τον συνεφέρουν.
Από τα βιβλία "Λιβαδειά" του Θ. Δάλκα και "Λεβαδειακή Τριλογία " του Σπ. Φλώρου.

Ντάλια, Κοντούλα, Ζούμπι